Kaspar- Peter Handke

Kaspar, Almanca'da palyaço demektir. Ama o sahneye çıktığında bir komedyene benzememeli. Bir cümlenin sahibi olmalı ve o cümleyle bir şeyler yapabilmeli. Sahnedeyken suflörlerin söylediklerine karşı kendine ait olanı korumalı. Diğer cümleler onu kışkırttığı halde sessiz kalabilmeyi öğrenmeli. Nesnelere karşı, düzene karşı, buyurgan cümlelere karşı kendini bir yere koyabilmeli. Sonra seri cümleler üretebilmeli, tanınır hale gelmeli, kendine soru sorabilmeli. Alt üst olmuş dünyasını tersine çevirebilmeli, doğruluğun sahte görünümünden kaçabilmeli. Kaspar sahnede bir cümleyi üst üste tekrarlar: ”Başka birinin bir zamanlar olduğu gibi biri olmak istiyorum.” 

Boyut olarak küçük olan kitap, sayfaları ortadan ikiye bölünerek farklı bir anlatımla karşılıyor okurunu. Birinci kısım olamayan Kaspar; ikinci kısım olması gereken Kaspar’a dayatılan ona miras kalan bilgileri içeriyor, diye düşündüm. Çarpıcı ve bir o kadar düşündürücü.

***

“İşini sevdiğini dostça bir gülümsemeyle söyle. Yaşam tarzını bir anda değiştiremezsin. Herkes kendini işine vermelidir. Her adım sana tamamen doğal gelmeli. Bağımsızca hareket edebilmelisin. Dışardan görünen içerdeki değerin yoksul vekili. Özgünlük yenilik değil samimiyettir. Yaşamın altın kuralı her şeyde ılımlılıktır. Bu dünyada değişkenlik kadar değişmeyen hiçbir şey yoktur. Kötü bir başlangıç kötü bir bitiş getirir. Şartlar insanın kontrolü dışındadır fakat kendi yönetimi kendi ellerindedir. Düzenli bir oda da ruh da düzenli bir hale gelir. İkinci kere gördüğün her şeyi kendinin sayabilirsin. Araçların ilişkisi temel prensibindir. Bir oda resim kitabı gibi olmalıdır. İşine güven göstermelisin. Elde ettiklerinden gurur duyabilmelisin. Elde ettiklerin refahını tayin eder. Sen sahip olduklarınsın. Karanlık bir odada yaşamak sadece gereksiz düşünceler getirir.”(43-44)

**

Nazlı Karabıyıkoğlu'nun İskele adlı öykü kitabını da bitirdim. ( 122 sayfa)