Üç Başlı Ejderha - Leyla Erbil

"Kendini beğenmenin duvarlarına tırmana tırmana geldiği noktada, sanki beyninden çıkan güçlü bir ışın onun bizim kötülüğümüze mıhlamıştı. Bir sonsuzluk imgesi üzerine yapışıp kalakalmış bir dev sinek gibi. Sanki sinirleri ve damarları ateşle dağlanmış, kurutulmuş ve bizi ve tüm kenti ve tüm ülkeyi kötülükler ülkesi, kenti ve insanları olarak, dönüşümsüz duyularına kilitlemişti. Bir Orta Çağ vaazı gibi, durmadan bizlere bağırıp çağırarak bizi doğru yola götüreceğini sanan bir deli mi vardı başımızda; ama biz de onu kabullenerek, teşhisinin doğru olduğu sanısını uyandırası baş eğerek ona, kendisini haklı çıkarmış ve çıldırmış değil miydik onu?"

Leyla Erbil'in, novella türünde okuduğum ilk kitabı. Çok az okumuşumdur bu türü. Novella, öyküden uzun fakat romandan kısa bir yazın türü. Üç Başlı Ejderha da bu türde aktarılan iki farklı bölümden oluşuyor. Birinci kısım kitaba adını veren Üç Başlı Ejderha; ikincisi ise, Bir Kötülük Denemesi adını taşıyor.

Üç Başlı Ejderha'da, devrim yolunda çekilen sıkıntılar, acılar, intiharın eşiğindeki bir kadın anlatıcı tarafından bir iç sese dönüştürülmekte. Önce eşini sonra oğlunu devrimci mücadelede yitiren bir annenin derin yaralara dönüşen duyumlarını, oğlunun arkadaşıyla paylaşmasını okuyoruz. Hikayenin ana motifi olan, Sultan Ahmet'teki Üç Başlı Ejderha sütunu ile anlatıcının yaşadıkları arasında tarihsel bir paralellik kuruluyor. Bu geçişim klasikleşmiş Leyla Erbil tekniğiyle aktarılıyor. Şöyle ki yazar, olayların akışını normal imla kuralları ile değil, üç virgül kullanarak ifade etmeyi seçiyor.

Kötülük Denemesi'nde ise, edebiyat muhitinde kendisini çok yetenekli, üstün gören, bu camiada gayret gösteren hiç bir yazarı, şairi beğenmeyen, hasta ruhlu şair Tanrıçay'ın son demleri yansıtılıyor. Tanrıçay'ın farklı yaşam tarzıyla, edebiyat çevresinin perde arkası tüm çıplaklığıyla gözler önüne seriliyor ve bir çok şaire değişik göndermeler yapılıyor.