13 Eylül 2021 Pazartesi

Bento'nun Eskiz Defteri- John Berger



Rasyonalist akımın önde gelen isimlerinden Hollandalı filozof Baruch(Bento) Spinoza, resim yapmaktan, yazmaktan çok hoşlanırmış. 
Yanında gördüklerini çizebileceği bir eskiz defteri mutlaka olurmuş. Ölümünün ardından yakın çevresi mektuplarını, elyazmalarını kurtarmışlar gelgelelim eskiz defteri bulunamamış.
Görme Biçimleri kitabını kütüphanede ararken bu kitabına rastladığım John Berger, içinde neler olduğunu bilmeden bu defteri hayal etmiş. 
Bento’yu yeniden okurken onun gözünden dünyaya bakmaya çalışmış. 
Bir gün süet ciltli bir eskiz defteri hediye gelince bu Bento’nun olmalı demiş. 
Çizme üzerine deneyimlerini, doğayı algılama şeklini, Arundhati Roy, Platonov gibi yazarlarla olan etkileşimini Spinoza’nın Ethica adlı eserinden pasajlarla bir araya getirmiş. Tam benlik bir kitap olmuş, beğendimmm:)


"İnsanların kaderi nasıl adlandırılabilir? Çoğu zaman geometrik şekillerin düzenine sahiptirler ama onları tanımlayacak adlar yoktur. Bir çizim ad yerine geçebilir mi? Bu sabah bunun mümkün olduğunu düşündüm ama şimdi o kadar emin değilim."(s.73)


"Resim yapmak bir tür sondajdır. Bir şey çizmek için duyulan ilk dürtüde insanın araştırma, haritada yer gösterme bazı şeylerin yerini belirleme ve kendi yerini bulma ihtiyacındadır, Damasio'yu bir kez daha alıntılarsak; "...bilinçli zihinler, organizmayla araştırılacak nesne arasında bir ilişki kurulmasıyla oluşur."(s.158)

8 yorum:

  1. Kitabın oluşma süreci ilginçmiş, keyifli bir kitaba benziyor :)

    YanıtlaSil
  2. hmm güzel bir kitaba benziyor

    YanıtlaSil
  3. Yazınız bana öyle bir ilham kaynağı oldu ki Spinoza'dan girdim, felsefe, müzik ne kapılar açtı bir bilseniz. Bu yüzden size müteşekkirim:)

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. bunu duyduğuma çok sevindim, ben teşekkür ederim:)

      Sil
  4. seveceğim bir kitaba benziyor Bahar'cim, çizimlerle harmanlnmış etkileyici bir eser, eline sağlık:)

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. felsefi boyutu da insanı derin düşündürüyor Erencim, teşekkür ederim:)

      Sil