11 Şubat 2015 Çarşamba

Rubailer - Ömer Hayyam


Bir sır daha var, çözdüklerimizden başka!
Bir ışık daha var, bu ışıklardan başka.
Hiç bir yaptığınla yetinme, geç öteye:
Bir şey daha var bütün yapıtlardan başka.
***
Ey doğru yolun yolcusu, çaresiz kalma;
Çıkma kendinden dışarı, serseri olma;
Kendi içine sefer et erenler gibi:
Sen görenlerdensin, dünya seyrine dalma.
***
Düşünce göklerinin baş konağı sevgidir sevgi;
Gençlik destanının baş yaprağı sevgidir sevgi;
Ey sevginin sırlarından habersiz yaşayanlar,
Bilin ki tüm varlığın baş kaynağı sevgidir sevgi.
***
Bu yıldızlı gökler ne zaman başladı dönmeye?
Ne zaman yıkılıp gidecek bu güzelim kubbe?
Aklın yollarıyla ölçüp biçemezsin bunu sen
Mantıkların, kıyasların sökmez senin bu işte.
***
Gönül, bir düş madem dünya gerçeği,
Ne dertlenir, alçaltırsın kendini?
Hoş gör kaderini, gününü gün et:
Yazılan senin için bozulmaz ki.


Günümüzde rubai türünün orijini olarak kabul gören, İranlı şair, felsefeci, bilim adamı Ömer Hayyam'ın bu kitabı Sabahattin Eyüboğlu tarafından dilimize çevrilmiş. Hayyam'ın yaşam felsefesi Batı'da daha çok özümsenmiş, Doğu'da ise farklı nedenlerle içine kapanıp boğulmuş ya da yanlış yorumlanmış. Çeviren değerli Eyüboğlu, kitabın başında üç adet ön söz yazmış. Bunların her birinde Hayyam'a ait olup olmadığı tartışılan dörtlüklerin yer aldığını dile getirmiş. Onun tartışmalara mahal veren farklı bir üslubu olsa da, o, her düşündüğünü rahatça söylemiş ve iyi niyeti varlığından eksik etmeden, dünyada konaklayan insanoğlunun kısa yolculuğuna rubailer adını verdiği dörtlüklerle iz bırakmıştır. Bu dörtlükler, doğum, ölüm, şarap, kadın, hayat, dostluk, zenginlik, yoksulluk gibi konulara değinmektedir. Bazı dörtlükleri günümüzde şarkılara dönüştürülmüştür.

Valéry, şiiri çeviride kaybolan şey diye tanımlasa da Sabahattin Eyüboğlu, Hayyam rubailerini özünü yitirmeden aktarmaya çalışmış.

17 yorum:

  1. "Her sabah yeni bir gün doğarken,
    Bir gün de eksilir ömürden;
    Her şafak bir hırsız gibidir
    Elinde bir fenerle gelen."
    Hayyam'ın şiirlerini severim,şiirlerinde kendimi bulurum belkide...

    Günaydın mavicim :)

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. çok sevdim ben de, hayat dolu..
      güzel gecelerin olsun şiirlerin ecesi :)

      Sil
    2. Mutlu geceler mavilerin incisi :)

      Sil
  2. Ne zamandır uğrayamıyordum şu aralar nereye yetişeceğimi şaşırmış vaziyetteyim bir selam vermek istedim canım sevgiler.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. meltemcimm ne iyi yaptın çok sevindim, hoş geldin :)
      koşuşturma, hayat telaşesi anlıyorum
      kendine iyi bak, sevgilerimle..

      Sil
  3. Sabahattin Eyüpoğlu çok güzel çevirmiş bence.

    YanıtlaSil
  4. Is bankasinin bir ara bir kitap sitesindr indirimi vardi o ara almıştım ama hala okumamistim. Bulup çıkarıyorum. Güzelmiş bekletmemek lazim

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. inan insana çok iyi geliyor, Hayyam yaşamı sevmeyi ne tatlı hatırlatıyor :)

      Sil
  5. Ahhh Ömer Hayyam o devrin adamı değilmiş aslında ne çok severim rubailerini ...
    Sevgiler ...

    YanıtlaSil
  6. Ömer Hayyam ne değerli bir kişiymiş zamanında. Onun yaptıklarını, kalem cesaretini şu zamanda bile yapan yok.

    Edebiyatta sorusu geldiğinde hemen cavapladığım kişidir :D.

    Rubaileriyle ünlü İranlı şair.
    Cevap: Ömer Hayyam...

    :)))

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. cesaretini cidden kutlamak gerek Serkan.
      rubai denince akla ilk gelen :)

      Sil
  7. Kader olayını iyi söylemiş...Günümü gün edesim var bugün

    YanıtlaSil
  8. Öyle de çok severim Hayyam'ı

    YanıtlaSil