Kör Baykuş - Sadık Hidayet

"Yaralar vardır hayatta, ruhu cüzzam gibi yavaş yavaş ve yalnızlıkta yiyen, kemiren yaralar.

Düşündüm: "Gökte herkesin bir yıldızı olduğu doğruysa, benimki çok uzakta, karanlık ve pek önemsiz bir şey olmalıdır. Belki de benim hiç yıldızım yok!"

Hayat, soğuk kayıtsız, herkesin maskelerini çeker alır zamanla; maskeleri de hani çoktur herkesin. Fakat bazıları hep aynı maskeyi kullanırlar, ister istemez kirlenir, yıpranır bu maske. Tutumlu kimselerdir bunlar. Bir kısmı evlatlarına saklarlar maskelerini; bir kısmı da vardır ki boyuna maske değiştirirler, ama yaşlandıklarında görürler ki bir sonuncu maske kalmış ellerinde, ve bu da pek çabuk eskir, o zaman maskenin gerisinden gerçek yüzleri çıkar ortaya.

Şimdiye kadar tasarladığım haliyle dünya, değerini yitiriyor, geçersizleşiyordu; gecenindi söz; dünyanın yerine gecenin karanlığı hüküm sürüyordu (bana öğretmemişlerdi geceye bakmayı, geceyi sevmeyi).

İnsanların hile hurda dolu dünyasından hayvanların içten, kayıtsız ve çocukça dünyalarına sığınmıştı adeta. Hayatı boyunca mahrum kaldığı şefkati, sade duyguları onların ilgisinde, ülfetinde arıyordu."

Sadık Hidayet İran Edebiyatı’nın sansürlü yazarlarından biri. Özellikle Kör Baykuş adlı romanı intihar eğilimi içermesinden ötürü uzun yıllar yayımlanmamış. Ancak klasik İran Edebiyatı çizgisinin dışında Kafka, Rilke gibi yazarların yazış dünyasına yatkınlığı açısından önemli bir eser olduğu bilinmekte.

Kitap, kendi hayal dünyasında birçok karaktere bürünen bir kahramanın içsel gerilimini gözler önüne seriyor. Bu gel-gitli psikolojik durumlar ve buna bağlı gelişen eylemler genellikle zaman ve mekan dışında kalıyor. Şimdiki zamanla geçmiş zaman; anı, rüya ve hayal birbiriyle kaynaşmış durumda. Korkular, özlemler, ümit, ümitsizlik tıpkı inan kaderinde olduğu gibi bu olayların içinde. Karanlıkta gölgesini bir baykuşa benzeten kahramanın yaşadıkları sessizce katlanılan bir acının ifadesidir. Üzerinde durulan bu sessiz haykırışın içinde yer yer Hidayet’in etkilendiği Hayyam felsefesinin izleri de dikkat çeker. Kitaptaki kahraman erkektir, suça yakındır; yaşadığı aşk rüyadır, kadın kahraman ise kötücül olayların hareket noktasının başlangıcı gibidir.

Güzelliği ve gerçeği arama çabasında olan yılgın bir adamın, kötülüğün zembereğinde kayboluşunun içli bir simgesidir Kör Baykuş…