Arkadaşımın Evi Nerede?, 1987

İran sinemasından genellikle Asgar Ferhadi'nin filmlerini izlemiştim.

Bu sefer Abbas Kiyarüstemi'nin "Arkadaşımın Evi Nerede?" filmini izledim.

Film, adını sevdiğim İranlı şair Sohrab Sepehri'nin "Dostun Evi Nerede?" adlı şiirinden almış.

Ayrıca bu film yönetmenin Köker üçlemesinin ilki olma özelliğine sahip.

Ahmet sıra arkadaşının defterini yanlışlıkla çantasına koymuştur.

Ancak onu arkadaşının ödevi için ona geri vermelidir.

Ahmet arkadaşının evini ararken vicdanı, sadakati düşündüm ve İran'ın o dönemdeki yaşam tarzına tanık oldum.

Filmi çocukların farklılığını, bireyselliğini tanımayan, onları katı kurallarla terbiye edilmesi gereken varlıklar olarak gören klasik eğitim sisteminin bir eleştirisi olarak yorumladım.

Aynı zamanda İran'ın siyasi ve toplumsal ortamının alegorisi olarak görebiliriz.

Halkının ihtiyaçlarına uzak, yabancı ve otoriter bir yönetim....

***

‘Dostun evi nerede?’ diye sordu, günün battığı yerde süvari
Gökyüzü biraz duraksadı.
Dudağındaki geçici ışık dalını kumların karanlığına bağışladı ve
‘Ağaca varmadan,
Tanrı’nın rüyasından daha yeşil
Asma dallarının indiği bir sokak var’
Ki orda sadakatin tüyleri kadar mavidir aşk
Erişkinliğin arkasındaki o sokağın taa sonuna kadar başını çevirme.
Sonra yalnızlık çiçeğine doğru yönünü değiştir
İki adım kala güle,
Mitolojik toprağın ölümsüz fıskiyesinde durursun.
Orada yakalar seni şeffaf bir korku.
Gökyüzünün samimi akışında bir hışırtı duyarsın.
Bir çocuğu görürsün
Yüksek bir çama çıkmış, ışığın yuvasından yavrular toplamaktayken
İşte ona sorarsın;
‘ Dostun evi nerede?’

Sohrab Sepehri