20 Mayıs 2015 Çarşamba

Metal Yorgunluğu - Tomris Uyar


Edebiyatta öyküler genel olarak ikiye ayrılır: Olay hikayesi diye bilinen Maupassant tarzı hikaye ve durum hikayesi, nam-ı diğer Çehov tarzı hikaye. Ülkemizde olay hikayesinin temsilcileri denilince akla Ömer Seyfettin, Refik Halit Karay gibi isimler gelir. Durum hikayesi denilince ise, ilk olarak akla Sait Faik Abasıyanık gelir. Durum hikayesi tarzında, öykü yazar tarafından başlar ve okurun kendi dünyasında şekillenerek devam eder. Bu öykü tarzında yazan önemli isimlerden biri de kuşkusuz Tomris Uyar'dır.

Öyküyü "dünyayı anlatma ve görme biçimine en uygun dal" olarak tanımlar Uyar. Duyarlılığı, ince detayları yakalamadaki ustalığı ile kendine özgü, ağır bir öykü kumaşı taşır. Bazı öyküleri günlüklerinden dönüşüme uğramış gibidir. Bunun yanında geniş gramer birikimi ve imgelerin çeşitliliği öykülerindeki lirik havayı direkt ortaya çıkarır. Ona göre iyi bir öyküde yoğunluk ve aydınlanma anı bulunmalıdır. Öyküyü romandan ayıran yanı yoğunluğudur. Aydınlanma ise, okurun bir gerçeği ayrımsaması bir gerçekle yüzleşmesidir.

Metal Yorgunluğu adı verilen kitabı, yazarın bir çok kitabından derlenmiş öykülerden oluşuyor. İpek ve Bakır; Ödeşmeler ve Şahmeran Hikayesi; Dizboyu Papatyalar; Yürekte Bukağı; Yaz Düşleri/Düş Kışları; Gece Gezen Kızlar; Yaza Yolculuk; Sekizinci Günah; Otuzların Kadını; Aramızdaki Şey adlı kitaplarından birer öykü seçilmiş. Burada anlattığı her şeyi dışarıdaki, sokaktaki büyük manzaradan seçmiştir hep. Yaşlılar, duyarlı çocuklar, toplumsal kıskaç altında kendini ifade etmeye çalışan kadınlar, erkekler, her yüzleşmede yenik düşen burjuvalar, metropol kentlerde kendine yer bulmaya çalışan taşralılar, unutulmuşlar onun öyküsünden geçen kahramanlardır..



12 yorum:

  1. Tomris Uyar, çok sevdiğim, zevkle okuduğum yazarlarımızdan. Okuru hemen etkisi altına alan bir yazar. İpek ve Bakır, Yaza Yolculuk çok sevdiğim kitaplarından.
    Sevdiğimiz bir yazardan bir ses duymak insanı mutlu ediyor...

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. benim de en sevdiklerimden..
      tanıdık bir eş dost gibi oluyor onlardan gelen bir ses,
      sevgiyle..

      Sil
  2. Girişteki cümleleri okuyunca kendimi lisede edebiyat dersinde sandım. Bütün hocalar aynı giriş cümleleriyle başlıyor demek ki :))
    Turgut Uyar Tomris Uyar okumayı çok istiyorum sınavdan sonra yavaş yavaş okuyacağım ikisini de :)

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. dersimiz edebi metinler, ben de o klasik öğretmenlerden :)
      ikisini de seveceğini düşünüyorum, sevgiyle..

      Sil
  3. tomris uyar bana uyar turgut uyar sana uyar :)

    YanıtlaSil
  4. tomris ve turgut uyar ne yazık ki hala kitaplığımda yok , ama çok yakında edinmeyi istediğim ustalar...

    YanıtlaSil
  5. Daha çok Sait Faik öyküleri okurdum bu yazıdan sonra Tomris Uyar öykülerini de okurum artık :)

    YanıtlaSil
  6. kesınlıkle superdır bu yazı sahane canım

    YanıtlaSil